De werelderfgoedkerken van Vall de Boí

De werelderfgoedkerken van Vall de Boí

Vall de Boí in de Catalaanse Pyreneeën telt de grootste verzameling romaanse kerken ter wereld. Dit kostbare historische erfgoed staat sinds 2000 op de werelderfgoedlijst van Unesco. We nemen je mee langs de unieke kerken in deze vredige vallei, waarvan de meeste nog intact zijn.

Een korte geschiedenis

Vall de Boí ligt aan de voet van het massief van Besiberri / Punta Alta in de Pyreneeën. Toen de Moren het Iberisch Schiereiland veroverden, lieten ze de vallei links liggen, in tegenstelling tot de pelgrims die er passeerden op weg naar Santiago de Compostela. Vanaf de elfde eeuw kende de vallei een influx van nieuwe bouwtechnieken uit Lombardije en werden de kerken gebouwd die er tot op de dag van vandaag nog steeds staan.

Het monumentale erfgoed dat een perfect voorbeeld is van romaanse kunst in een landelijke omgeving, raakte eeuwenlang in de vergetelheid, tot het in 1907 'herontdekt' werd. De meeste architecturale elementen waren op dat moment gelukkig nog intact. De kerken kwamen aan het licht tijdens een expeditie van het Instituut voor Catalaanse Studies, onder leiding van architect Josep Puig i Cadafalch. Om hun kostbare kunstwerken te conserveren en zoveel mogelijk mensen de kans te geven om ze te bezichtigen, werden de meeste van de originele schilderijen die ooit de muren van de kerken sierden, ondergebracht in het Nationaal Kunstmuseum van Catalonië in Barcelona.

De Pyreneeën met aan de voet Vall de Boí © Kim Castells
Vall de Boí in de sneeuw
Vall de Boí in de sneeuw © Boí Taüll Resort

Goed om te weten

Toeristische dienst Vall de Boí
Adres: Passeig Sant Feliu, 43, 25527, Barruera
Tel.: +34 973 694 000
vallboi@vallboi.com

Vall de Boí ligt op 145 km van Lleida en 260 km van Barcelona

Het Centre del Romànic van Vall de Boí

Het Centre del Romànic van Vall de Boí
Het Centre del Romànic van Vall de Boí © ACT

Wie meer wil weten over de romaanse kerken van Vall de Boí, raden we aan om het Centre del Romànic te bezoeken. Je ontdekt er op interactieve wijze de oorsprong van de romaanse kunst in de vallei en van de iconografie en de verschillende onderwerpen die aan bod komen.

De interactieve reis door de geschiedenis begint met informatie over het reilen en zeilen in de middeleeuwse samenleving. Vervolgens kom je te weten hoe het er in de elfde eeuw aan toeging in de dorpen op het platteland. De reis eindigt tot slot in het begin van de 20e eeuw. Tijdens deze unieke ervaring kom je ook meer te weten over de technieken die destijds werden gebruikt bij de bouw en de decoratie van de kerken.

Tegelijkertijd hoor je allerlei stemmen uit het verleden die geheimen over het romaanse erfgoed in Vall de Boí onthullen – een leuke ervaring! Wil je nog meer weten? Aarzel dan niet om een rondleiding te boeken (beschikbaar in het Catalaans, Spaans, Frans en Engels).

Goed om te weten

  • Adres: Carrer del Batalló, 5 – 25528 Erill la Vall
    Tel.: +34 973 69 67 15
  • info@centreromanic.com
  • Openingsuren: 9-14 u. en 17-19 u.
  • Tijdens de zomermaanden en met Pasen worden de rondleidingen gegeven op vaste tijdstippen.
  • Open van 1 april tot 31 september
  • Prijs: € 2

Kaart van de geklasseerde kerken van Vall de Boí

Op deze kaart is duidelijk te zien dat de negen werelderfgoedsites (acht kerken en één hermitage) geconcentreerd zijn in één deel van de vallei. Die opmerkelijke ligging was voor Unesco een doorslaggevende factor om het geheel te erkennen als werelderfgoed en lokte het afgelopen decennium al ruim 1,2 miljoen bezoekers afkomstig uit de hele wereld naar de vallei.

Kaart van Vall de Boí
Kaart van Vall de Boí © Patronat de la Vall de Boí

De 2 kerken van Taüll: Sant Climent en Santa Maria

schildering van Christus Pantocrator
Schildering van Christus Pantocrator © MNAC

Taüll ligt aan een oude middeleeuwse weg en bestaat uit twee delen. Het ene deel van het dorp ligt rond het plein en de parochiekerk van Santa Maria, die verfraaid is met decoraties in Lombardische stijl. Aan de kerk grenst een begraafplaats en eromheen staan verschillende middeleeuwse huizen. Het is trouwens de enige kerk in de vallei waar zich een gemeenschap rond gevormd heeft.

Om het andere deel van het dorp te bereiken volg je de oude weg die leidt naar de kerk van Sant Climent. Met haar imposante, vierkante klokkentoren van zes verdiepingen is de kerk een waar meesterwerk van de romaanse kunst. Het interieur is verfraaid met schilderingen van het gezicht van Christus Pantocrator, de meest gebruikte beeltenis in de Catalaanse romaanse kunst. In de kerk zelf hangen nu kopieën, maar je kunt de originele werken bezichtigen in het Nationaal Kunstmuseum van Catalonië.

Sinds enige tijd worden er ook moderne technologieën gebruikt in de kerk. Enerzijds wordt er geïnvesteerd in het herstel van de originele romaanse schilderingen, en anderzijds worden er vanaf de centrale apsis schilderingen geprojecteerd door middel van videomapping. Daarbij worden virtuele reproducties van de oorspronkelijke schilderijen geprojecteerd op de muren, waardoor bezoekers kunnen ervaren hoe de kerk er in de twaalfde eeuw uitzag. Een magische ervaring! Deze twee kerken worden beschouwd als het schoolvoorbeeld van de romaanse architectuur in Vall de Boí – het zou zonde zijn om deze pareltjes links te laten liggen!

de Sant Climent kerk
De kerk van Sant Climent © ACT
de kerk van Sant Climent
De kerk van Sant Climent © Rafel López Monné - Arxiu Patronat Vall de Boí

Niet te missen

Sant Climent de Taüll

Openingsuren: dagelijks 10-14 u. en 16-19 u.
Prijs: € 5
Videoprojecties: 10.30, 11.15, 12.15, 13.15, 16.15, 17.15, 18.15 uur (in juli en augustus extra voorstellingen om 19.00 en 19.30 uur)

Santa Maria de Taüll

Openingsuren: dagelijks 10-19 u.
Gratis toegang

Sant Joan de Boí

Sant Joan ligt in het ommuurde centrum van het dorp Boí, aan de oude weg die naar een Romeins kuuroord leidt. Het dorp ligt op de rechteroever van de rivier Sant Martí, tussen twee hoge rotspartijen. Vanaf dit uitkijkpunt heb je een prachtig uitzicht over de klokkentorens van Boí, Taüll en Erill la Vall. Door haar strategische ligging had de kerk een verdedigende functie toen invallen en territoriale oorlogen nog schering en inslag waren. Van de negen kerken in de vallei is die van Sant Joan de Boí degene met de meeste intacte elementen uit de elfde eeuw. Kunstliefhebbers kunnen er hun hart ophalen met de muurschilderingen waarop verschillende verhalen afgebeeld worden, waaronder de steniging van de Heilige Stefanus.

Sant Joan de Boí © Imagen M.A.S.

Goed om te weten

  • Openingsuren: dagelijks 10-14 u. en 16-19 u.
  • Prijs: € 2

Santa Eulàlia d’Erill La Vall

Erill la Vall is zonder twijfel een van de meest pittoreske dorpjes in de hele vallei. De kerk van Santa Eulàlia heeft een vierkante klokkentoren met zes verdiepingen, een lang schip met een houten dak en imposante booggewelven. De kleine begraafplaats zorgt voor een authentieke sfeer en is zeker een bezoekje waard.

Santa Eulàlia d’Erill La Vall
Links: De toren van Santa Eulàlia d’Erill La Vall © Lluís Carro - Rechts: Beelden binnen in de Santa Eulàlia d’Erill La Vall © Imagen M.A.S
Santa Eulàlia d’Erill La Vall
Santa Eulàlia d’Erill La Vall © Miguel Ángel Herrero Varela

Goed om te weten

  • Openingsuren: dagelijks 10-14 u. en 16-19 u.
  • Prijs: € 2

De 2 kerken van Durro: La Nativitat en Sant Quirc

Het dorpje Durro is gebouwd tegen een zuidgerichte bergflank. Aan het begin van het dorp staat de parochiekerk La Nativitat de la Mare de Déu, als beschermengel van de huizen langs de enige middeleeuwse weg in het dorp. Aangezien het interieur van de kerk vrijwel onaangetast is, zijn de meeste authentieke elementen goed bewaard gebleven.

Aan het einde van de weg staat de hermitage van Sant Quirc de Durro, op een bergkam van 1500 meter hoog. De kerk is opgetrokken in barokstijl. Zie je het fronton? Hier hangen vier klokken die vroeger waarschijnlijk een specifieke functie hadden, bijvoorbeeld om de bevolking in de regio te waarschuwen in geval van nood. Zin om nog wat hoger te klimmen? De zolderverdieping is van buitenaf toegankelijk en werd gebruikt voor agrarische doeleinden, zoals vaker het geval was bij middeleeuwse hermitages in de Pyreneeën.

Eén van de kerken van Durro
Eén van de kerken van Durro © Rafel López Monné
Goed om te weten

Nativitat de Durro

Openingsuren: dagelijks 16-19 u.
Prijs: € 2

Sant Quirc de Durro

De kerk is niet toegankelijk voor het publiek

Sant Feliu de Barruera

Het plaatsje Barruera ligt op het punt waar de vallei breder wordt. Het dorp strekt zich uit langs de oude Romeinse weg. De parochiekerk van Sant Feliu bevindt zich buiten het dorp, net boven het overstromingsgebied van de rivier.

Sant Feliu de Barruera
Links: Sant Feliu de Barruera © Rafel López Monné en Arxiu Patronat - Rechts: Vall de Boí © Servicios Editoriales Georama

Goed om te weten

  • Openingstijden: van 1 april tot 29 oktober en van 30 november tot 31 december, dagelijks van 10 tot 14 u.
  • Prijs: € 2

Santa Maria de Cardet

Santa Maria de Cardet is gebouwd op een rotsachtige heuvel die boven de toegang tot de vallei uittorent. De ligging en complexe architectuur met klokkengevel maken van deze parochiekerk een uniek bouwwerk. Een ander bijzonder aspect van deze kerk is de crypte onder de apsis. De muren zijn bedekt met prachtige middeleeuwse decoraties, waardoor deze grafkelder een van de uitzonderlijkste in de vallei is.

Binnenin de Santa Maria de Cardet
Binnenin de Santa Maria de Cardet © Imagen M.A.S.
De klokken van Santa Maria de Cardet
De klokken van Santa Maria de Cardet © Rafel López Monné
Santa Maria de Cardet
Santa Maria de Cardet © Imagen M.A.S.

Goed om te weten

  • Openingsuren: 9-14 u. en 16-20 u.
  • Gratis toegang

L’Assumpció de Cóll

De kerk van Assumpció de Cóll ligt buiten het dorp. Hoewel het gebouw in romaanse stijl is opgetrokken, heeft het ook enkele gotische elementen, die in de loop der jaren tot een nieuwe stijl hebben geleid. De kerk onderscheidt zich van de andere in de vallei door de gebruikte materialen, de grootte van de stenen en de decoratieve elementen (op het portaal, het christogram en de gebeeldhouwde kapitelen waarop gevechten tussen mens en dier staan afgebeeld).

Links: L’Assumpció de Cóll net buiten het dorp - Rechts: Detail van een zuil in L’Assumpció de Cóll © Imagen M.A.S.
L’Assumpció de Cóll
L’Assumpció de Cóll © Rafel Lopez Monné

Aanvullende praktische informatie
Ticket 3 kerken: € 7,00
Ticket 3 kerken + Centre del Romànic: € 8,00
Ticket 5 kerken + Centre del Romànic: € 10,00
Ticket Vall de Boí + MNAC (Nationaal Kunstmuseum van Catalonië): € 15,00

Visit Catalunya

Catalaans Bureau voor Toerisme

@catalunyaexperience