UNESCO Werelderfgoed

Al vanaf de 9e eeuw lopen pelgrims via kerken, kloosters, hospitalen en andere heilige plaatsen vanuit alle windstreken naar Santiago de Compostella. Tegen het einde van de vorige eeuw werd de Camino de Santiago en ook de Catalaanse versie, de Camí de Sant Jaume (470km), steeds populairder en sinds 1993 is de Camino (en daarmee ook de Camí) toegevoegd aan de lijst van UNESCO Werelderfgoed.

Sindsdien is de route nauwelijks veranderd, hoewel er voor de pelgrims wel steeds meer en betere faciliteiten zijn bijgekomen om het volgen van de route aangenamer te maken. Dit geldt niet alleen voor accommodaties onderweg, maar ook voor de zeer goede routemarkeringen in de vorm van blauwe borden met de bekende schelp en gele pijlen om pelgrims in de goede richting te wijzen.

Twee opties om te beginnen

In Catalonië kunnen pelgrims kiezen uit twee startpunten voor hun bedevaart. Velen kiezen voor de startplaats Port de la Selva, waar je letterlijk vanaf het strand en dus aan zee kunt beginnen.

Naast de symbolische reden van het starten aan zee, is voor velen het feit dat je direct het imposante klooster van Sant Pere de Rodes aandoet, een reden om voor dit startpunt te kiezen. Dit klooster heeft door de eeuwen heen een belangrijke functie gehad voor pelgrims en ook vandaag de dag komen er nog dagelijks pelgrims langs om kracht te putten uit het spectaculaire uitzicht en de rustgevende omgeving.

Anderen starten aan de Frans/Catalaanse grens vlak bij het dorpje Pertús, waar op de Coll de Panissars de route aansluit op de Franse variant. Ook de oude Via Augusta kwam hier vanuit Rome het land binnen.

Rijke Catalaanse historie via grote steden en authentieke dorpjes

Eenmaal onderweg maakt de pelgrim kennis met de rijke historie van het Catalaanse binnenland. Grotere steden als Figueres, Girona, Vic en Manresa bieden elk al meer dan genoeg musea en klassieke bouwwerken om er een extra dag te verblijven en kennis te maken met de geschiedenis en kunst waar Catalonië bekend om staat. Denk daarbij aan het Dalí-museum in Figueres, de kathadraal of Joodse buurt van Girona, het authentieke marktplein van Vic of de grot van Sant Ignasi in Manresa.

Dit terwijl authentieke dorpjes als Olot, Sant Esteve d’en Bas en l’Esquirol midden in de natuur liggen en je alle rust geven die je nodig hebt om weer op krachten te komen en je weg te vervolgen. Het bosrijke gebied waar je als pelgrim in de eerste helft van de Camí doorheen loopt, biedt de nodige schaduw die je zeker in de zomer zult waarderen.

Montserrat: hoogtepunt van de Camí de Sant Jaume

Na Manresa voert de Camí naar wellicht de bekendste bedevaartsplaats van Catalonië: het emblematische Montserrat-gebergte met zijn indrukwekkende pieken en natuurlijk het prachtige klooster van Montserrat. De klim naar het klooster vraagt de nodige inspanning, maar het uiteindelijke uitzicht vanaf het klooster maakt veel goed.

Als pelgrim word je in de watten gelegd in het hotel van het klooster, maar kun je tevens genieten van de krachtige aanwezigheid van het zwarte beeldje van de Heilige Maria, liefkozend “La Moreneta” genoemd. Zij is de beschermheilige van Catalonië en geeft de berg zijn heilige karakter.

Montserrat biedt de wandelaar tevens de mogelijkheid om enkele spectaculaire dagtochten te maken of met de tandradbaan naar boven te gaan om vervolgens al wandelend langs meerdere heilige plekken af te dalen naar het klooster.

Ook kan de mis worden bijgewoond, waarbij je zeker moet proberen om één van de zangvoorstellen van het oudste jongenskoor van Europa bij te wonen. Het jongenskoor zingt twee keer per dag, maar niet op zaterdagen. Ook kun je rondom het klooster eventueel proviand inslaan voor het vervolg van de tocht: ofwel in de kleine supermarkt ofwel in één van de kraampjes van lokale ambachtelijke winkels.

Het uitgestrekte achterland van Lleida

Nadat je Montserrat eenmaal achter je hebt gelaten, voert de Camí de Sant Jaume richting het uitgestrekte achterland van de provincie en stad Lleida. De grote hoogteverschillen maken nu plaats voor uitgestrekte vlaktes van landbouwgrond. Zeker in de zomer is het zaak om vroeg in de ochtend te beginnen, zodat je het heetste deel van de dag kunt vermijden.

Via onder andere Igualada, Cervera en Castellnou de Seana loopt de Camí naar Lleida, waarvan de oude kathedraal, La Seu Vella, al van verre te zien is. Ook Lleida nodigt uit om er een extra dag te verblijven, al is het alleen maar om La Seu Vella alle tijd te bieden die deze kathedraal waardig is. Niet alleen het uitzicht vanuit de toren is indrukwekkend, maar ook het schitterende claustrum en het schip van de kathedraal spreken tot de verbeelding.

Geen wonder dus dat de kathedraal in 2007 tot een van de zeven wonderen van Catalonië werd gekozen.

Vanuit Lleida is het nog ongeveer 15 kilometer tot aan het dorpje Alcarràs, dat de grens tussen Catalonië en Aragón en daarmee het eind van de Camí de Sant Jaume markeert. Tijdens het voorjaar zul je versteld staan van de geuren en kleuren van de wijdse fruitbouwakkers die dan in volle bloei staan. Vanaf hier gaat de route uiteraard verder naar het westen, via onder andere Zaragoza en Logroño naar Santiago de Compostella.

Praktische tips voor pelgrims

De Camí de Sant Jaume vraagt, behalve een gezonde dosis doorzettingsvermogen, geen bijzondere vaardigheden. De route is goed gemarkeerd en onderweg kun je vaak gemakkelijk accommodaties en proviand vinden.

Als pelgrim moet je uiteraard wel rekening houden met de mogelijke hitte in de zomer of het omslaan van het weer gedurende de rest van het jaar. Verder is het belangrijk om zo licht mogelijk te reizen, bij voorkeur met gemakkelijke kleren en een hoed ter bescherming tegen de zon. Een wandelstok kan helpen tijdens vermoeiende beklimmingen, terwijl een volle waterzak de dorst helpt te lessen. Vergeet uiteraard niet om je pelgrimspas aan te vragen, zodat je dankzij de stempels onderweg goedkoper kunt overnachten en als pelgrim van andere kortingen kunt genieten.

‍

De etappes van de Camí de Sant Jaume

Onderstaand een overzicht van de meest variaties van de Camí de Sant Jaume. Denk er echter aan dat het je geheel vrij staat om de etappes aan te passen aan je eigen tempo en gewenste dagafstanden.

• Etappe 1a: Coll de Panissars/La Jonquera - Vilabertran (32km)
• Etappe 1b: El Port de la Selva - Figueres (29km)
• Etappe 2: Figueres - Bàscara (18,5km)
• Etappe 3a: Bàscara - Girona (33km)
• Etappe 3b: Bàscara - Girona via Vilademuls (29,35km)
• Etappe 4: Girona - Amer (26,8km)
• Etappe 5a: Amer - Sant Esteve d’en Bas (21,98km)
• Etappe 5b: Olot - Sant Esteve d'en Bas (8,6km)
• Etappe 6: Sant Esteve d'en Bas - l'Esquirol (20,65km)
• Etappe 7: L'Esquirol - Vic (21km)
• Etappe 8: Vic - l'Estany (21km)
• Etappe 9: l’Estany - Artés (24,93km)
• Etappe 10: Artés - Manresa (20,47km)
• Etappe 11: Manresa - Montserrat (23,9km)
• Etappe 12: Montserrat - Igualada (24,98km
• Etappe 13: Igualada - Cervera (38,74km)
• Etappe 14a: Cervera - Castellnou de Seana (27,99km)
• Etappe 14b: variant Anglesola - Palau d'Anglesola via l'estany d'Ivars i Vila-Sana (21,5km)
• Etappe 15: Castellnou de Seana - Lleida (31,96km)
• Etappe 16: Lleida - Alcarràs (15km)