7 bijzondere Catalaanse kersttradities

7 bijzondere Catalaanse kersttradities

Van een verklede boomstronk tot aan canelons op de dag ná kerst. In Catalonië aan kersttradities geen gebrek. Wij zetten de meest bijzondere tradities voor deze tijd van het jaar voor je op een rij.

1. Tió de nadal

De tió, een boomstronk met een gezichtje
De tió, een boomstronk met een gezichtje © Gemma Miralda

Begin december halen de Catalanen een bijzondere boomstronk in huis: de tió. Deze stronk met gezichtje is vooral bij kleinere kinderen populair. Die verzorgen hem, zodat hij kan groeien én uiteindelijk met kerstcadeautjes zal ‘uitpoepen’. Bij dat ritueel wordt er met een stok hard op de stronk geslagen, terwijl hem letterlijk wordt gevraagd te schijten. Vervolgens schijt hij de pakjes uit. Meestal zijn dit kleine cadeautjes of lekkernijen.

2. El caganer

Caganers
Links: De klassieke caganer - Rechts: Voorbeelden van beroemdheden als caganers © Gemma Miralda

Het blijft niet bij het kakkende houtblok, ook in de kerststal vinden we een bijzondere traditie. Eén van de personages die niet in de stal mag ontbreken is de ‘caganer’, wat letterlijk ‘kakker’ betekent. Hij (of zij) zit gehurkt met de broek op de enkels en de billen bloot te poepen. Over het algemeen wordt aangenomen dat de caganer symbool staat voor vruchtbaarheid. Tegenwoordig kom je overal in Catalonië naast de traditionele caganer, die je herkent aan de zwarte broek, het witte shirt en de rode muts, ook beeldjes tegen van beroemde voetballers, politici en andere bekendheden.

3. Torró

Vrouw maakt Torró
Vrouw maakt Torró © Oriol Llauradó
Torró
Links: Torró, de Catalaanse variant op nougat © Alhena Fábrica de Contenidos, SL - Rechts: Bereiding Torró © Oriol Llauradó

Deze heerlijke lekkernij kun je vanaf begin november overal in Catalonië vinden. Torró is de Catalaanse variant op nougat en wordt gemaakt op basis van amandelen, honing en ei. Je kunt zachte en harde torró kopen. Catalanen eten de nougat traditioneel na de kerstmaaltijd bij de koffie.

4. Pessebre vivent

Een pessebre vivent
Een pessebre vivent © Corbera de Llobregat

Een waar spektakel in de kersttijd vormen de zogenoemde ‘levende kerststallen’. Tijdens deze ‘pessebres vivents’ wordt het verhaal over de geboorte van Christus opgevoerd. Ze vinden overal in Catalonië plaats, maar de bekendste plekken zijn Corbera de Llobregat op een halfuur landinwaarts vanaf Barcelona, Pobla de Montornès bij de Costa Daurada en het dorpje Bàscara in het achterland van de Costa Brava.

5. Sopa de galets

Sopa de galets
Sopa de galets © Mario Krmpotic

Op eerste kerstdag eten de Catalanen uitgebreid met familie of vrienden. Traditioneel is de sopa de galets het meest populaire voorgerecht. Dit is soep met daarin slakvormige pasta. Natuurlijk heeft ieder huishouden z’n eigen recept.  

6. Canelons op Sant Esteve

Canelons op Sant Esteve
Canelons op Sant Esteve © Imagen M.A.S.

Hoewel in het overgrote deel van Spanje de bevolking op 26 december geen vrije dag heeft, vieren de Catalanen Sant Esteve, wat wel een officiële feestdag is. Ze eten volgens de traditie hun eigen variant op cannelloni. Van oudsher gaan in de canelons de restjes van het vlees van de dag ervoor. De pastarolletjes worden overgoten met bechamelsaus.

7. Els Reis d’Orient

Driekoningenfeest en -stoet
Links: Het Driekoningenfeest - Links: De grote Driekoningenstoet © Patronat Municipal de Turisme de Tarragona

Het belangrijkste moment voor kinderen in de kerstperiode: de komst van de Reis d’Orient met Driekoningen. Op 5 januari vindt als het donker wordt een grote Driekoningenstoet (vergelijkbaar met een carnavalsoptocht) plaats. ’s Nachts, als iedereen slaapt, brengen de koningen hun cadeaus, die de kinderen de volgende ochtend bij het ontwaken, ontdekken. Op 6 januari wordt ook de speciale Driekoningentaart (Tortell de Reis) gegeten, waarin een boon en een klein koningsbeeldje zijn verwerkt. Wie de koning treft wordt gekroond, maar wie de boon vindt, moet de taart betalen!

Header foto © Patronat Municipal de Turisme de Tarragona

Visit Catalunya

Catalaans Bureau voor Toerisme

@catalunyaexperience